Analisis ringkas muka utama Utusan Malaysia hari ini

Oleh HARIS ZALKAPLI

Satu senjata utama pemerintah dalam persaingan politik dengan pembangkang ialah media.

Media, sama ada media cetak mahupun elektronik digunakan sepenuhnya untuk membawa mesej pemerintah.

Dalam musim pilihan raya, bentuk dan susunan kandungan akhbar-akhbar dikuasai pemerintah boleh berubah untuk menyampaikan mesej dengan lebih agresif.

Satu contoh paling jelas ialah Utusan Malaysia, akhbar berbahasa Melayu yang menjadi pembawa dan penyebar utama mesej pemerintah.

Sekiranya diperhati dengan teliti, dapat dilihat satu amalan standard yang dilaksanakan untuk mencapai tujuan tersebut.

Muka depan Utusan Malaysia hari ini, April 6, 2011, menjadikan isu video yang didakwa melibatkan Datuk Seri Anwar Ibrahim sebagai berita utama.

Tajuk utama, Desak Tubuh Suruhanjaya boleh dikod sebagai positif (pada nilai yang agak rendah) kepada pemerintah, kerana tuntutan penubuhan suruhanjaya biasanya disuarakan pihak yang mempunyai kelebihan, ditujukan kepada pihak yang defensif, atas pelbagai sebab, paling utama kerana hamu menyembunyikan sesuatu.

Penilaian nilai penuh untuk berita ini dari segi saiz tajuk kerana menggunakan font besar, dan menjadi berita utama muka depan.

Gambar mendapat nilai moderat kerana bersaiz sederhana, dan diberikan nilai neutral kerana tidak mempunyai kualiti negatif atau positif bagi pembangkang dan juga pemerintah.

Untuk nilai negatif, penilaiannya agak tinggi negatif bagi pembangkang, kerana Datuk Seri Wan Azizah Wan Ismail yang menjadi subjek berita dikemukakan sebagai memberikan alasan yang tidak kukuh menolak implikasi video itu.

Berita ini juga memberi nilai positif kepada pemerintah kerana nilai negatifnya kepada pembangkang, tetapi pada nilai yang rendah.

Muka 2 yang kini dijadikan album gambar, yang boleh menjadi ruang untuk memasukkan gambar bernilai positif kepada pemerintah dan negatif kepada pembangkang.

Muka 3 pula, salah satu muka utama selepas muka depan, meletakkan berita lawatan Perdana Menteri Datuk Seri Mohd Najib Abdul Razak ke Korea Selatan dan mendapat pulangan.

Tajuk mendapai nilai tinggi untuk saiz tulisan dan kedudukan berita, dan memberikan nilai positif kepada pemerintah, tetapi pada tahap sederhana tinggi.

Gambar mendapat nilai tinggi kerana bersaiz besar, dan mengandungi nilai positif sederhana kepada Najib dan pemerintah.

Gambar sedang berjalan bersama pemimpin tertinggi Korea Selatan itu memberi kesan positif kepada Najib kerana menggambarkan penerimaan dan kepentingan beliau.

Tidak ada nilai kepada pembangkang kerana tidak disebut.

Di bahagian bawah, terdapat berita sederhana kecil melibatkan Timbalan Perdana Menteri Tan Sri Muhyiddin Yassin, mempunyai nilai sederhana bagi saiz tajuk dan rendah dari segi kedudukan dalam halaman.

Nilai positif kepada pemerintah kerana berita berbentuk pelaksanaan tugas dengan baik.

Gambar mempunyai nilai positif kerana memberikan gambaran kejayaan Muhyiddin dan Kementerian Pelajaran, walaupun bersaiz sederhana.

Paparan berita sangat positif bagi kerajaan di muka-muka awal, yang biasanya mesti melibatkan perdana menteri atau pemimpin tertinggi lain pemerintah menjadi amalan akhbar-akhbar dikuasai Umno.

Halaman-halaman ini ialah yang paling dijaga oleh pengendali akhbar-akhbar tersebut.

Berita muka-muka utama dalam amalannya mesti melibatkan dua pemimpin tertinggi dan memberi nilai positif, untuk tujuan membina imej yang baik dan menarik sokongan.

Turut sering dibawa ialah berita bersifat feel good bagi negara seperti kejayaan dalam kejohanan sukan, keputusan cemerlang peperiksaan nasional dan sebagainya yang boleh diolah untuk memberi imej positif kepada pemimpin negara.

Walau bagaimanapun, kempen negatif terhadap pembangkang turut menjadi pilihan untuk muka depan seperti dilakukan semalam.

Berita utama itu kelihatan jelas diolah untuk memberi kesan negatif tertinggi kepada pemimpin pembangkang yang dimaksudkan dan kepada semua komponen gabungan pembangkang.

Tetapi nilai ekstrem negatif tidak semestinya memberi pulangan yang diharapkan kerana mampu mencetuskan kesan negatif akibat reaksi pembaca.

Nilai negatif tinggi bagi pembangkang seperti itu ada kalanya boleh memberi lebih banyak kelebihan kepada pemerintah berbanding berita positif yang tidak diolah dengan baik.

Dalam suasana menjelang pilihan raya kini, berita beserta gambar bernilai positif kepada pemerintah akan lebih banyak dibawa akhbar-akhbar dikuasai mereka.

Malah, seluruh halaman akhbar akan dimasukkan seberapa banyak yang boleh kandungan yang boleh memberi nilai positif kepada pemerintah dan negatif kepada pembangkang.

Dalam tempoh pilihan raya, ruangan rencana, surat pembaca, kartun editorial, wanita, seni, mesej teks pembaca dan sebagainya boleh digunakan untuk tujuan menyampaikan mesej berbentuk positif untuk pemerintah dan negatif untuk pembangkang.

Rencana misalnya akan banyak memuatkan surat, contohnya, daripada seorang “rakyat prihatin” yang bimbang dengan kedudukan bangsa Melayu sekiranya Pakatan Rakyat memerintah Malaysia sebagai kerajaan pusat.

Hal yang sama juga boleh dimuatkan dalam halaman mesej teks telefon, yang boleh mengemukakan pandagan-pandangan ringkas, termasuk kritikan, berhubung pelbagai isu.

Hal ini sangat berbeza berbanding masa lain yang bukan dalam tempoh pilihan raya, walaupun mesej positif sentiasa menjadi agenda utama.

Dalam menangani kempen media dikuasai pemerintah seperti ini, media pembangkang memerlukan tindakan dan amalan tersusun yang dipertimbangkan dengan mendalam terlebih dahulu.

Kandungan yang ekstrem negatif kepada lawan, seperti ditunjukkan dalam kes Utusan semalam, tidak semestinya boleh menjadi senjata yang berkesan.

Usaha menangani kempen secara tersusun itu memerlukan kefahaman dan kebijaksanaan yang sewajarnya.