Hakikat bahawa Laut China Selatan disebut buat pertama kali dalam kenyataan bersama antara India dan Amerika Syarikat semasa lawatan Perdana Menteri India Narendra Modi ke Washington telah mendapat perhatian semua. Rujukan terhadap wilayah perairan itu lebih memberi gambaran tentang perubahan sikap di bawah Modi berbanding dasar New Delhi terhadap pertikaian maritim di Laut China Selatan dan Timur antara Beijing dan jiran-jirannya di Asia, terutama Jepun, Vietnam dan Filipina.
Sejak China menjadi semakin asertif di Pasifik, New Delhi yang turut terlibat dalam pertikaian dengan Beijing di Himalaya, mula mempertimbangkan isu kebebasan navigasi. Ini memandangkan sebahagian besar perdagangan India yang semakin meningkat dengan Asia Timur melalui Laut China Selatan.
Modi telah mempertegaskan semula hal ini dalam kenyataan bersama dengan Presiden AS Barack Obama dan menegaskan pendirian India bahawa pertikaian wilayah maritim di Laut China Selatan perlu diselesaikan menurut Konvensyen Pertubuhan bangsa-Bangsa Bersatu tentang Undang-Undang Laut, UNCLOS.
Penegasan ini kini semakin biasa muncul dalam kenyataan bersama India dengan rakan-rakan di Asia Timur. Apa yang baharu dalam hal ini ialah New Delhi di bawah Modi tidak lagi segan-segan dalam menegaskan pendirian yang selari dengan AS. Salah satu legasi diplomasi yang dikesali, yang lahir daripada dasar berkecuali India ialah keengganan India untuk menegaskan pendirian yang selari dengan AS berhubung isu serantau dan global. Modi yang lebih yakin membantu dalam hal ini dengan menyuntik sedikit pragmatisme dan keterbukaan dalam pendirian India.
Kepentingan India dengan AS, sebuah kuasa maritim terulung dunia, kini semakin selari, ekoran perdagangan yang meningkat dan kebergantungan yang meningkat pada lautan sebagai laluan import sumber tenaga.
Persamaan kepentingan ini dicerminkan oleh kerjasama yang semakin meluas antara tentera laut India dan AS sejak India mula dilanda globalisasi ekonomi pada 1990-an. Tetapi kelihatan wujud sikap teragak-agak dalam pentadbiran Aliansi Progresif Bersatu (UPA, yang ditubuhkan pada 2004) sebelum ini untuk merealisasikan potensi sepenuhnya kerjasama dengan tentera laut dengan AS. Modi, walau bagaimanapun, menunjukkan kesediaan untuk menerokai potensi ini.
Maka, tidak mengejutkan apabila Modi dan Obama bersetuju meningkatkan kerjasama maritim dua hala dan meningkatkan kualiti siri latihan tentera laut Malabar. Siri eksesais Malabar bermula pada awal 1990-an di bawah kerajaan Parti Kongres pimpinan PV Narasimha Rao, dan didayakan lagi oleh Pranab Mukherjee, yang berkhidmat sebagai menteri pertahanan pada dua tahun pertama kerajaan UPA berkuasa bermula 2004.
Tetapi kerjasama keselamatan maritim antara India dengan AS mula merosot selepas AK Anthony menggantikan Mukherjee sebagai menteri pertahanan pada 2006. Anthony kelihatan kurang sedar terhadap kepentingan maritim India dan teragak-agak untuk memperkukuhkan kerjasama dengan AS. Beliau malah tidak selesa dengan nama "Malabar" yang dipilih untuk menamakan latihan bersama India dengan AS, yang dikhuatiri menyinggung sentimen Muslim di negeri asal beliau, Kerala.
Tempoh tujuh tahun Modi di kementerian pertahanan telah membantutkan kerjasama tentera laut India dengan AS dan juga negara-negara lain. Modi bakal mengambil masa yang agak lama untuk memulihkannya.
Rujukan terhadap meningkatkan latihan Malabar dalam kenyataan bersama menunjukkan yang New Delhi dan Washington kini bersedia untuk bukan sahaja meningkatkan kualiti latihan itu tetapi juga membuka penyertaan kepada pihak lain seperti Jepun, Australia, Singapura dan negara-negara Asia Timur lain yang berminat.
Satu lagi yang menarik ialah kenyataan tentang meningkatkan kerjasama teknologi tentera laut antara kedua-dua negara. Menurut spekulasi pihak yang dekat dengan perbincangan, AS mungkin telah bersedia untuk menawarkan beberapateknologi kritikal kepada India untuk membantu pembinaan kapal pengangkut pesawatnya yang baharu.
Diplomasi maritim Modi tidak terhad kepada ruang ketenteraan laut sahaja. Pembangunan infrastruktur rentas sempadan menjadi satu prioriti utama bagi kerajaan beliau. Kenyataan bersama Modi dengan Obama menyebut tentang kerjasama dalam mengintegrasikan benua kecil itu dengan pasaran Asia Timur melalui satu "Koridor Ekonomi Indo-Pasifik."
Cadangan ini serupa dengan rancangan China untuk membina laluan sutera maritim menghubungkan Lautan Pasifik dan Hindi. Bagi India, yang kelihatan curiga terhadap rancangan China di Lautan Hindi, Koridor Ekonomi Indo-Pasifik mungkin satu langkah pertama dalam membina laluan sutera maritimnya sendiri.
C Raja Mohan ialah penganalisis politik antarabangsa dan penulis buku Samudra Manthan: Sino-Indian Rivalry in the Indo-Pacific. Artikel ini dipetik dan diterjemahkan daripada The Indian Express.
No comments:
Post a Comment