PAS 60 tahun: Peluang dan cabaran gerakan Islam

PAS, parti berideologi Islam dan parti Melayu kedua terbesar di Malaysia telah mencapai usia 60 tahun, satu tempoh yang panjang dihiasi sejarah yang mencabar.

Pada usia 60 tahun, PAS kini menerajui kerajaan di dua negeri; Kelantan dan Kedah dan rakan pakatan pemerintah di Selangor.

Dalam politik nasional, PAS menjadi rakan penting Pakatan Rakyat, sebagai parti dengan ahli dan jentera paling ramai, paling berkesan dan paling kohesif.

Kualiti tersebut menjadikannya anggota paling kritikal kepada gabungan PR, gabungan yang kini menjadi satu-satunya pesaing Barisan Nasional yang kredibel.

Selain menyumbang kepada kewujudan dan keutuhan sebuah pakatan pembangkang, PAS juga sebagai sebuah parti telah melalui pelbagai perubahan, seperti kewujudan kumpulan penyokong bukan Muslim.

Dari segi imej kepada rakyat bukan Muslim, PAS telah melalui perubahan yang dramatik, seperti yang ditunjukkan melalui penubuhan dewan untuk bukan Muslim dan pendirian pragmatik berhubung isu agama dan kaum bukan Melayu-Muslim.

Kedudukan PAS kini sebagai ahli penting PR membuktikan satu perjalanan panjang yang telah dilalui dan pencapaian yang telah dicapai.

Sebagai sebuah parti politik, PAS telah melalui pelbagai debat dalaman yang telah membentuk banyak sikap dan pendirian baharu berhubung penyertaannya dalam politik.

PAS sentiasa melalui proses-proses yang membina, menjadikannya lebih matang dan lebih memahami keperluan penglibatan dalam politik nasional sebagai parti yang benar-benar bersifat nasional.

Walau bagaimanapun, beberapa isu masih perlu ditangani dengan segera dan tegas oleh PAS, sebagai proses memantapkan lagi parti sebagai sebuah parti nasional dan juga pada masa sama sebuah gerakan Islam, seperti yang ditegaskan lagi oleh presiden parti, Datuk Seri Tuan Guru Abdul Hadi Awang dalam ucapannya di majlis sambutan 60 tahun.

PAS perlu memantapkan lagi organisasi parti dalam hal melibatkan pendirian rasmi isu, hubungan parti peringkat nasional dengan negeri, pengurusan melibatkan latihan, penerangan dan banyak lagi hal penting.

Satu yang masih menjadi isu ialah kenyataan yang terlalu mudah dikeluarkan oleh pemimpin parti dalam pelbagai isu, termasuk bidang yang memerlukan pertimbangan lebih mendalam.

Hal ini akan menyediakan parti untuk bergerak sebagai sebuah parti nasional dan menampakkan kredibiliti kepada umum.

Dalam hal berkaitan pengisian kemenangan, PAS perlu meningkatkan lagi keupayaan dan tenaga yang boleh dimanfaatkan untuk menyumbang kepada jentera pentadbiran, daripada kerajaan tempatan hingga ke peringkat pusat.

Selepas Pilihan Raya Umum ke-12, satu kritikan yang banyak diutarakan oleh pemerhati parti ialah ketiadaan atau kekurangan individu yang layak untuk memenuhi posisi-posisi penting dalam hal ehwal kerajaan.

Berhubung isu yang sama, PAS memerlukan pakar-pakar yang cukup dalam pelbagai bidang, yang mempunyai disiplin dalam bidang masing-masing tanpa dipengaruhi secara tidak wajar oleh politik, terutama politik puak dan parti.

Budaya kajian, seperti yang dibayangkan melalui penubuhan Pusat Penyelidikan PAS, perlu menjadi satu komponen penting dalam parti.

Pada masa sama, hubungan dengan pertubuhan bukan kerajaan pelbagai bidang, daripada alam sekitar hingga isu-isu hak asasi dan kepentingan spesifik tertentu perlu ditingkatkan, untuk mendapat pandangan yang diperlukan daripada kumpulan tersebut.

Sekiranya berjaya menguasai pemerintahan pusat, PAS akan perlu kepada pakar-pakar dalam pelbagai bidang, yang sebahagiannya sudah dimiliki parti-parti sekutu dalam PR.

Di peringkat kerjasama dengan parti-parti rakan, PAS perlu bersikap realistik dan berusaha mengukuhkan kedudukannya sebagai ahli gabungan, serta menyedari penyertaan dalam sebuah pakatan memerlukan kompromi dan tindakan sebagai ahli pakatan.

Dalam hal ini, PAS perlu menyedari apa manfaat yang boleh diperolehi dan berusaha agar apa yang diperjuangkan menjadi antara agenda utama pakatan.

Kejayaan PAS tiba pada titik penting usia 60 tahun, yang meliputi tempoh sebelum merdeka hingga era suram parti pemerintah membuktikan keberkesanan dan kejayaan PAS sebagai sebuah parti dan gerakan Islam.

Segala pengajaran yang telah diperolehi sepanjang tempoh 60 tahun ini perlu dimanfaatkan untuk menjadi lebih bersedia menangani peluang dan cabaran seterusnya.